Nieuwsbrief - juli 2020

De nieuwsbrief van de ISD is bestemd voor raads- en collegeleden. De nieuwsbrief verschijnt vier keer per jaar.

Naast algemene informatie ontvangt u een bijlage met managementinformatie over de afhandelingstermijnen van de afgehandelde aanvragen en bezwaar en beroep, het aantal bijstandsuitkeringen en schulddienstverlening. Reacties op de nieuwsbrief kunt u mailen naar info@isdbollenstreek.nl. Deze nieuwsbrief gaat over het eerste halfjaar van 2020.

Coronavirus impact op de ISD Bollenstreek

Het coronavirus en de maatregelen die daarbij horen hebben de nodige impact op onze organisatie gehad. Niet alleen voor onze dienstverlening en onze medewerkers, maar ook doordat wij als organisatie verantwoordelijk waren voor de uitvoering van de Tozo (Tijdelijke Overbruggingsregeling zelfstandigen ondernemers). Daarom gaan we in deze nieuwsbrief uitgebreid in op dit onderwerp.

Dienstverlening ISD tijdens coronavirus

Door de maatregelen van de Overheid hebben we onze dienstverlening vanaf 12 maart 2020 aangepast. Dat betekent dat we, met uitzondering van urgente situaties, geen huisbezoeken hebben gedaan en geen afspraken met klanten bij ons op kantoor hebben gehouden. Om onze klanten goed te kunnen helpen hebben we extra telefooncapaciteit ingezet en is naast telefonisch contact veel gebruik gemaakt van e-mailcontact en voor de Wmo van beeldbellen. Het Budgetinformatiepunt en het inloopspreekuur voor zelfstandigen zijn op locatie niet doorgegaan. De maatregelen hebben geen invloed gehad op het tijdig uitbetalen van de uitkeringen, betalingen budgetbeheer en de Pgb’s. Omdat ook onze medewerkers in de privésfeer te maken kregen met de maatregelen (zoals kinderen thuis/begeleiden met schoolwerkzaamheden, mantelzorgtaken), is door de flexibele inzet en het werken buiten de standaardwerktijden onze dienstverlening ook buiten de reguliere kantoortijden doorgegaan. Vanaf 1 juni 2020 is met in achtneming van de RIVM richtlijnen de dienstverlening grotendeels weer opgestart. Dat betekent dat we weer op huisbezoek gaan en afspraken op kantoor plannen, omdat persoonlijk contact soms beter is dan digitaal/telefonisch contact. Voor zowel klanten als medewerkers geldt dat de afspraken op vrijwillige basis zijn.

(Niet) geleverde zorg tijdens het coronavirus en consequenties

Ondanks de gezamenlijke inzet van de zorgaanbieders en de ISD hebben door de maatregelen niet alle klanten de toegekende zorg gekregen. Dagbestedingen gingen dicht en klanten wilden zelf tijdelijk geen hulp of het lukte zorgaanbieders niet om de (volledige) zorg te leveren. Het Rijk heeft bepaald dat de zorgaanbieders, ondanks dat niet alle zorg geleverd is, de geïndiceerde zorg mogen declareren en dat gemeenten daarvoor gecompenseerd worden. Dat geldt ook voor de eventuele meerkosten vanwege de coronamaatregelen (zoals beschermingsmiddelen). Daarnaast hoeven klanten, ongeacht of ze wel/geen zorg hebben ontvangen over de maanden april en mei geen eigen bijdrage aan het CAK te betalen. Over onze dienstverlening, de zorg en wat te doen bij een noodsituatie tijdens het coronavirus hebben we klanten met een Wmo indicatie voor hulp bij het huishouden en/of begeleiding twee keer een persoonlijke brief gestuurd. Daarnaast hebben we via de gemeentepagina’s een aantal publicaties gedaan.

Zorg weer bijna op niveau

Inmiddels zijn de dagbestedingen weer gestart en krijgen de meeste klanten weer de hulp bij het huishouden en/of de begeleiding die ze nodig hebben. Voor zowel de dagbesteding en de hulp bij het huishouden heeft het Rijk richtlijnen opgesteld. Voor de dagbesteding betekent dit dat de continuïteit van zorg en ondersteuning waar mogelijk regulier plaatsvindt en in een aangepaste vorm waar nodig. Voor de hulp bij het huishouden is het uitgangspunt dat deze hulp vanaf 1 juni weer zoveel als mogelijk als voorziening wordt geleverd. Uiteraard gelden daarbij de richtlijnen van het RIVM.

Minder meldingen Wmo tijdens coronavirus

In de eerste weken van het coronavirus was het aantal meldingen voor een Wmo voorziening fors gedaald,maar sinds mei is het aantal meldingen weer toegenomen. Naar aanleiding van de nieuwe meldingen analyseren we waarom mensen nu wel een melding indienen en hoe zij hun zorgprobleem tijdens het coronavirus hebben opgelost. Het is interessant om te weten of dat kwam door angst vanwege het coronavirus of doordat ondersteuning vanuit het eigen netwerk (tijdelijk) beschikbaar was. De resultaten zijn nog niet bekend, omdat het onderzoek nog loopt.

Uitvoering Tozo

Ondernemers die vanwege het coronavirus minder inkomsten hadden dan het sociaal minimum konden in aanmerking komen voor de Tozo en die bestond uit twee onderdelen: een uitkering voor levensonderhoud voor de duur van in eerste instantie drie maanden en een lening bedrijfskapitaal van maximaal € 10.157,- tegen een rentepercentage van 2%. Ondernemers konden de Tozo tot en met 31 mei 2020 aanvragen. Vanaf 1 juni 2020 is de regeling verlengd met maximaal vier maanden en zijn de voorwaarden aangepast. De eerste regeling noemen we Tozo 1 en de verlengde regeling Tozo 2.

Proces Tozo 1

Het Kabinet maakte op 17 maart 2020 de voorgenomen plannen van de ondersteuningsmaatregelen bekend. De concrete uitwerking en formele regelgeving was nog niet bekend, maar daarop vooruitlopend zijn we meteen aan de slag gegaan en hadden we vanaf 18 maart 2020 een digitaal aanmeldfomulier beschikbaar. Ondernemers konden hier hun interesse voor de Tozo aangeven. Voordeel was dat we op basis van deze aanmeldingen veel voorwerk konden doen en gegevens in de systemen konden zetten en een beeld kregen hoe groot de doelgroep was. We hebben met deze actie ook contact met onder andere het ministerie en de VNG gezocht. Vanaf dat moment was er goed contact met het ministerie en volgde het ministerie ook de ontwikkelingen bij de ISD, zowel qua aantallen maar ook de wijze waarop wij als organisatie het proces wilde aanpakken en organiseren. Onze insteek was zoveel mogelijk geautomatiseerd oppakken en controle vooraf, zodat we rechtmatig en tijdig de Tozo uitbetalen. Omdat ondernemers voor meer zaken een DigiD nodig hebben, hebben we gekozen voor een digitale aanpak. Daardoor was het mogelijk om het proces efficiënt en tijdig uit te voeren.

Vrijdag 27 maart 2020 werden de voorwaarden voor levensonderhoud bekend. In het weekend zijn alle (technische) voorbereidingen en communicatie daarop aangepast en op 29 maart 2020 hebben alle ondernemers die een melding gedaan hadden persoonlijk een e-mail met informatie ontvangen over hoe ze formeel een aanvraag konden indienen en wat de voorwaarden zijn. Vanaf dat moment was het mogelijk om voor de Tozo voorschotten te verstrekken. Op 20 april 2020 is de regeling via de AMvB pas vastgesteld en konden wij de formele beschikkingen versturen en de verstrekte voorschotten definitief maken. De formele regeling voor toekenning van een bedrijfskapitaal werd pas later bekend en daarvoor was een voorschotbetaling niet mogelijk. Die duidelijkheid kwam pas eind april 2020.

Door de optimale inzet van de automatiseringsmogelijkheden en de flexibele en optimale inzet van de medewerkers was het mogelijk om het groot aantal aanvragen Tozo binnen korte termijn te verwerken. Op 9 april 2020 waren er 1881 aanvragen binnen waarvan 90% op status afhandeling stond. Uiteindelijk zijn tot en met 31 mei 2020 totaal 2592 aanvragen levensonderhoud Tozo 1 aangevraagd en 190 bedrijfskapitalen. Een fors aantal voor levensonderhoud en dat kwam mede doordat het inkomen van de partner en het vermogen buiten beschouwing werden gelaten.

De uitvoering van de Tozo valt onder de Participatiewet en daarom kreeg iedere ondernemer aan het eind van de maand een bericht dat hij zijn inkomsten over die maand via het digitale inkomstenformulier kon invullen. Na ontvangst en bij geen bijzonderheden maakten wij binnen 1-2 werkdagen de uitkering over.

Proces Tozo 2

Op 28 mei 2020 maakte het Kabinet bekend dat de Tozo verlengd werd met maximaal vier maanden en begin juni 2020 werd de formele regeling bekend. Op 5 juni 2020 hebben we alle ondernemers persoonlijk via de e-mail geïnformeerd over Tozo 2. Belangrijkste wijziging was dat het inkomen van de partner wel meetelt bij de beoordeling. Door deze aanpassing en het feit dat een groot deel van de ondernemers vanaf mei 2020 weer aan de slag kon is het aantal aanvragen voor Tozo 2 aanzienlijk lager dan voor Tozo 1. Eind juni 2020 waren er 389 aanvragen levensonderhoud Tozo 2 aangevraagd en 29 bedrijfskapitalen.

Kosten Tozo

Het Rijk vergoedt de volledige bedragen die de ISD aan ondernemers heeft toegekend. Voor de uitvoeringskosten krijgen gemeenten een vast bedrag per besluit. Door de wijze waarop wij de Tozo hebben uitgevoerd en met eigen personeel verwachten we dat de uitvoeringskosten lager zijn dan het bedrag dat gemeenten krijgen.

Managementinformatie Tozo 1 en 2

In de bijlage vindt u een overzicht van de aantallen Tozo 1 en Tozo 2 per 29 juni 2020. In dit overzicht staat het aantal aanvragen voor Tozo 1 en Tozo 2, het aantal bedrijfskapitalen, de uitgekeerde bedragen en de branches waaruit de ondernemers komen. Het aantal ondernemers uit de gemeente Noordwijk is hoger en dat is onder andere verklaarbaar omdat in Noordwijk het aantal bedrijven en ondernemers hoger ligt dan bij de andere gemeenten.

Dagelijks Bestuur (DB)

De belangrijkste onderwerpen waar het DB het afgelopen kwartaal over gesproken heeft zijn: Verordeningen individuele Inkomenstoeslag, gunning voor de aanbestedingen van Wmo/hulpmiddelen, trapliften en woningaanpassingen, gunning aanbesteding inhuurkrachten, ontwikkelopdracht integrale toegang, transformatie van maatwerkvoorzieningen naar algemene voorzieningen, verkenning integrale verordening sociaal domein, tarieven hulp bij het huishouden, Jaarrapportage gegevensbescherming 2019, tarieven medische adviezen RDOG, Jaarverslag Cliëntenraad ISD Bollenstreek, Klanttevredenheidsonderzoek/Verplicht Cliëntervaringsonderzoek, coronavirus, Risicoanalyse coronavirus, Financiën in het kader van de corona-maatregelen, Stand van zaken Tozo, Jaarstukken 2019, Begrotingswijziging 2020-I, Begroting 2021, Uitwerking Contourennota 2020-2021, Uitvoeringsregels voor lening bedrijfskapitaal Tozo, Pilot Vroeg Eropaf, uitbetaling uitkeringen, aanpassen begroting 2021, Handhavingsbeleidsplan sociaal domein, Collectieve aanvullende zorgverzekering 2022 en verder, Jaarverslag Juridische zaken en evaluatie Tegenprestatie naar vermogen. De agenda’s en verslagen kunt u vinden op: onze website onder Organisatie.

Algemeen Bestuur (AB)

De belangrijkste onderwerpen waar het AB het afgelopen kwartaal over gesproken heeft zijn: Jaarstukken 2019, begroting 2021, archiefverordening ISD Bollenstreek, reserves ISD Bollenstreek, lidmaatschap werkgeversvereniging VNG en wijziging GR ISD Bollenstreek. De agenda’s en verslagen kunt u vinden op: onze website onder Organisatie.

Aantal uitkeringsgerechtigden stijgt weer

In tegenstelling tot 2019 is in 2020 sprake van een stijging van het aantal uitkeringsgerechtigden. Het aantal uitkeringsgerechtigden Participatiewet is gestegen van 1079 naar 1131. Dat is een stijging van circa 5%. Het aantal uitkeringsgerechtigden op basis van de IOAW/IOAZ is tussentijds wel gestegen, maar ten opzichte van 1 januari 2020 stabiel gebleven. Het blijven dagkoersen. Naar aanleiding van het coronavirus verwachten we komend jaar dat het aantal uitkeringsgerechtigden stijgt.

Aantal klanten Schulddienstverlening nog stabiel

Het aantal klanten in budgetbeheer en het aantal klanten met een schuldregeling is in het eerste halfjaar van 2020 stabiel gebleven. Bij Schulddienstverlening zijn de effecten van het coronavirus nog niet zichtbaar. We verwachten dat het effect pas eind 2020/begin 2021 zichtbaar is en dat het aantal ondernemers met financiële problemen toeneemt.

Aantal afgehandelde aanvragen fors gestegen

In de eerste helft van 2020 hebben we totaal 7.183 aanvragen afgehandeld. In dezelfde periode van 2019 waren dat 4343 aanvragen. Dat is een totale stijging van ruim 165%. De stijging komt vooral door de aanvrage Bbz (Tozo). Daarnaast is het aantal aanvragen voor hulp bij het huishouden, woonvoorzieningen en een uitkering gestegen. Ondanks deze stijging is het ons gelukt om de aanvragen gemiddeld in 26 werkdagen af te handelen. In 2019 was dat 31 werkdagen. De wettelijke termijn is 56 dagen. De korte afhandeltermijn komt door de werkwijze waarop wij de Tozo hebben uitgevoerd. Totaal is 93% van alle
werkprocessen binnen de wettelijke termijn afgehandeld en in dezelfde periode vorig jaar was dat 87%.

Goedkeurende accountantsverklaring over 2019

Het algemeen bestuur heeft op 29 juni 2020 de jaarrekening 2019 formeel vastgesteld. Tijdens deze vergadering heeft de accountant van PWC haar bevindingen toegelicht. Zij heeft een goedkeurende verklaring afgegeven op zowel de getrouwheid als de rechtmatigheid. De jaarstukken 2019 inclusief de infographics staan op de website van de ISD. De infographics vervangen de samenvatting van de jaarstukken 2019.

Begroting 2021

Het algemeen bestuur heeft 29 juni 2020 de begroting 2021 formeel vastgesteld. Op basis van gevoelens van een aantal raden en/of vragen vanuit de colleges is de oorspronkelijke conceptbegroting 2021 op een aantal onderdelen naar beneden bijgesteld. Het algemeen bestuur heeft besloten om op een aantal onderdelen scherper te begroten en daarbij te accepteren dat de uiteindelijke uitgaven mogelijk hoger uitvallen dan begroot.

Uitstroomstatushouders in tijden van corona

In de eerste helft van 2020 zijn vanwege het coronavirus minder statushouders uit de uitkering gestroomd. Stages en vrijwilligerswerk vielen nagenoeg weg. Er zijn 8 personen uitgestroomd naar de entree opleiding van het MBO. Voor een nieuwe groep statushouders die in september 2020 start zijn de voorbereidingen gedaan. Zij krijgen ondersteuning bij de studiekeuze, de studiefinanciering en andere praktische zaken waar ze tegenaan lopen.

Taalontwikkeling statushouders doorgegaan

Er is een grote groep statushouders die alfabetiseren of laag leerbaar zijn en daarmee moeilijk participeren in de Nederlandse samenleving. Met als gevolg dat ze lang in de uitkering zitten. We bereiden de laag leerbaren en alfabetiserenden beter voor op met name vrijwilligerswerk. In februari 2020 zijn 20 statushouders gestart met een traject bij Kreda. Het traject bestaat uit oefeningen en opdrachten om hun begrip van de werkvloer beter eigen te maken. Doel is mensen beter in hun kracht te zetten. En daardoor de drempel te verlagen en mensen te bewegen richting vrijwilligerswerk. Vanwege het coronavirus zijn de lessen online doorgegaan. Het grootste deel van de cursisten heeft de training met goed gevolg afgerond. Alleen de geplande excursies naar een aantal organisaties waar vrijwilligerswerk mogelijk is konden vanwege het coronavirus helaas niet doorgaan. Er zijn daardoor geen mensen gestart met vrijwilligerswerk. In mei en juli 2020 is opnieuw een groep gestart en sinds juli 2020 zijn er weer excursies om een link te maken met vrijwilligerswerk of een sociale activiteit. Langzamerhand wordt het normale ritme weer hervat en kan deze doelgroep weer actief participeren.

Taalcursus Taalatelier voor statushouders

In juni 2020 is er veel inspanning gepleegd om een nieuwe groep bij elkaar te brengen voor een cursus bij het Taalatelier. Tijdens deze cursus leren mensen die sociaal geïsoleerd zijn en slecht Nederlands spreken Nederlandse woorden die bruikbaar zijn in het dagelijks leven. Er is één keer in de week les in de klas. En één keer in de week is er een excursie zoals bijvoorbeeld naar de bibliotheek. Het doel van deze cursus is mensen meer zelfredzaam te maken en maatschappelijk geactiveerd.

Nieuwe Wet inburgering

De Tweede Kamer heeft de nieuwe Wet inburgering vastgesteld en dat betekent dat deze wet ingaat op 1 juli 2021. De gemeenten zijn vanaf die datum verantwoordelijk voor de uitvoering van deze wet.

ISD volgen op Twitter en Facebook

Als u volger wordt van de ISD krijgt u automatisch onze persberichten, nieuwsberichten en ISD-rubrieken. Via @ISDBollenstreek op Twitter en via www.ISDBollenstreek.nl kunt u de ISD vinden. Voor onze Facebookberichten kunt u terecht op Facebookpagina ISD.

Bijlagen